Sauna fińska, znana również jako sauna sucha, to rodzaj łaźni, która od wieków stanowi ważny element kultury i tradycji Finlandii. Charakteryzuje się stosunkowo wysoką temperaturą, która może sięgać od 80 do 100 stopni Celsjusza, oraz niską wilgotnością wynoszącą zwykle od 10 do 20%. Sauna fińska pomaga zregenerować siły, oczyścić organizm z toksyn, a także poprawić samopoczucie i zdrowie.
Budowa sauny fińskiej, to inwestycja, która wymaga zrozumienia, jakiego drewna do budowy sauny użyć. To długoterminowa decyzja, która wymaga odpowiedniego podejścia i wyboru właściwych materiałów. Wybór drewna, z którego zdecydują się Państwo zbudować swoją saunę, jest kluczowy dla jej długowieczności. Właściwie dobrany materiał nie tylko będzie świetnie wyglądać, ale również będzie wysoce odporny na wilgoć, temperaturę oraz bakterie i grzyby.
W tym artykule przedstawimy najpopularniejsze rodzaje drewna stosowane w saunach fińskich, ich zalety i wady, a także czynniki wpływające na wybór materiału. Na koniec podpowiemy, jak konserwować i pielęgnować drewno, aby Twoja sauna służyła jak najdłużej.
Popularne rodzaje drewna stosowane w saunach fińskich na ścianach
Na rynku materiałów w Europie dostępnych jest wiele różnych rodzajów drewna. Niektóre z nich są powszechnie stosowane w saunach, inne zaś kategorycznie się do nich nie nadają. Wśród najczęściej wybieranych gatunków drewna do saun fińskich znajdują się sosna, lipa, olcha, osika, cedr, jodła i świerk.
Jednak nie wszystkie rodzaje drewna są odpowiednie do zastosowania w saunie fińskiej. Na przykład, gatunki takie jak dąb czy orzech, mimo swojej trwałości i pięknego wyglądu, mogą się nie sprawdzić w saunie ze względu na dużą zawartość tanin, które mogą wydzielać się pod wpływem wysokich temperatur i wilgoci, utrudniając korzystanie z sauny. Albo na przykład drewno brzozowe powinno być stosowane tylko w suchych saunach, ponieważ drewno brzozowe szybko zaczyna się niszczyć pod wpływem wilgoci.
W kolejnych rozdziałach szczegółowo opisujemy właściwości, zalety i wady poszczególnych rodzajów drewna, które polecamy do sauny fińskiej. W tym artykule nie będziemy omawiać drewna, które nie powinno być stosowane w saunie. Będzie to temat na inny artykuł.
Olcha i thermo olcha
Olcha to popularny rodzaj drewna stosowanego w saunach fińskich. Wykorzystuje się ją zarówno do boazerii, jak i do desek na ławki. Olcha ma przyjemny, delikatny zapach oraz jest odporna na wilgoć i temperaturę. Dodatkowo, olcha jest mniej podatna na pozostawanie śladów potu ludzkiego, co sprawia, że utrzymanie jej w czystości jest łatwiejsze.
Thermo olcha to odmiana drewna olchowego, która przeszła specjalny proces obróbki cieplnej. W wyniku tego procesu, drewno staje się bardziej trwałe, stabilne wymiarowo oraz odporne na wilgoć, pleśń i grzyby. Thermo olcha, podobnie jak inne termoobrobione gatunki drewna, jest nieco droższa niż jej zwykły odpowiednik, jednak jej lepsze właściwości sprawiają, że warto rozważyć jej zastosowanie w saunie fińskiej.
Zarówno olcha, jak i thermo olcha, sprawdzą się doskonale jako materiał na boazerię i ławki, tworząc komfortowe i estetyczne wnętrze sauny.
Zalety i wady olchy
Zalety i wady thermo-olchy
Olcha, ze względu na swoje właściwości, jest doskonałym wyborem na wykończenie ścian, sufitów i ławek w saunie. Thermo olcha jest szczególnie polecana jako materiał na obudowę pieca oraz podłogę, dzięki swojej wyższej odporności na wilgoć i temperaturę.
Osika i thermo osika
Osika to kolejny rodzaj drewna, który cieszy się dużym uznaniem w saunach fińskich. Osika posiada jasną, niemal białą kolorystykę, która dodaje wnętrzu sauny świeżości i przestronności. Wykorzystywana jest zarówno do boazerii, jak i do desek na ławki. Osika słynie z miękkiego, delikatnego zapachu oraz wysokiej odporności na wahania temperatury i wilgoci.
Thermo osika to wersja drewna osikowego, która została poddana specjalnemu procesowi termicznemu. Dzięki temu, drewno zyskuje lepszą stabilność wymiarową, większą trwałość oraz odporność na działanie wilgoci, pleśni i grzybów. Thermo osika różni się od zwykłej osiki również kolorem – ma ciemniejszy, bardziej złocisty odcień, który dodaje saunie elegancji i ciepła.
Osika, zwłaszcza w wersji thermo, ma doskonałe właściwości izolacyjne, co przyczynia się do utrzymania optymalnej temperatury i wilgotności w saunie. Jej jasny kolor i subtelny zapach tworzą przyjazną atmosferę, a jednocześnie, w przeciwieństwie do niektórych innych gatunków drewna, osika nie pozostawia widocznych śladów potu, co ułatwia utrzymanie higieny w saunie.
Zalety i wady osiki
Zalety i wady thermo-osiki
Osika, podobnie jak olcha, jest doskonałym wyborem na wykończenie ścian, sufitów i ławek w saunie. Thermo osika ze względu na swoją wyższą odporność na wilgoć i temperaturę jest szczególnie polecana jako materiał na obudowę pieca oraz podłogę.
Lipa
Choć w Europie mało kto używa lipy do budowy sauny, to jest to piękne drewno, które od wieków jest wykorzystywane na wschodzie, w saunach rosyjskich. Przewiduję, że w ciągu najbliższych pięciu lat lipa będzie szeroko stosowana w budowie nowoczesnych saun fińskich.
Lipa jest jednym z najbardziej polecanych rodzajów drewna do stosowania w saunach fińskich, zwłaszcza gdy chodzi o boazerię oraz deski na ławki. Drewno lipowe cechuje się łagodnym zapachem, dobrą odpornością na wilgoć i temperaturę, a także estetycznym wyglądem. W przeciwieństwie do białego drewna osikowego, na powierzchni lipy nie zostają żółte ślady ludzkiego potu, co oznacza, że ławki z lipy i boazeria zachowują swoją atrakcyjność przez dłuższy czas.
Lipa ma delikatną i jednolitą strukturę, dzięki czemu łatwo się ją obrabia i montuje. Jej właściwości sprawiają, że jest idealna zarówno dla boazerii, jak i dla ławek w saunie, tworząc przytulną i komfortową atmosferę.
Zalety i wady lipy
Cedr
Cedr to wyjątkowy rodzaj drewna, który również może być używany w saunach fińskich. Ten gatunek drewna wyróżnia się swoją naturalną, intensywną aromatycznością oraz pięknym wyglądem. Cedr jest wykorzystywany zarówno do boazerii, jak i do desek na ławki.
Jedną z najważniejszych cech drewna cedrowego jest jego naturalna zdolność do neutralizacji nieprzyjemnych zapachów, dzięki czemu wnętrze sauny zyskuje świeży i przyjemny aromat. Cedr jest również wyjątkowo odporny na wilgoć, pleśń i grzyby, co sprawia, że jest idealnym materiałem do stosowania w warunkach sauny fińskiej.
Drewno cedrowe posiada również właściwości antybakteryjne oraz antyalergiczne, co przyczynia się do utrzymania higieny i zdrowego środowiska w saunie. Ze względu na swoje unikalne cechy, cedr może być nieco droższy niż inne gatunki drewna, jednak jego inwestycja z pewnością się opłaci, biorąc pod uwagę jego wyjątkowe właściwości oraz długowieczność.
Estetyka drewna cedrowego, z jego ciepłym odcieniem i wyraźnym usłojeniem, dodaje saunie niepowtarzalnego charakteru i elegancji, sprawiając, że jest to doskonały wybór dla osób ceniących sobie nie tylko funkcjonalność, ale także wyjątkowy wygląd wnętrza sauny.
Zalety i wady cedru
Sosna i thermo sosna
Chociaż sosna jest jednym z najbardziej dostępnych i tanich rodzajów drewna, to zwykła sosna nie jest zalecana do stosowania w saunach fińskich. Zamiast niej warto rozważyć użycie thermo sosny, która dzięki specjalnemu procesowi obróbki cieplnej staje się bardziej odporna na warunki panujące w saunie.
Sosna może być stosowana jako drewno konstrukcyjne lub jako drewno podłogowe.
Thermo-sosna jest nieco droższa niż osika czy lipa, jednak jej wyższa cena wynika z dłuższej żywotności oraz lepszej odporności na wilgoć, pleśń, grzyby i działanie potu ludzkiego. Proces termiczny sprawia, że drewno sosny staje się trwalsze, stabilniejsze wymiarowo oraz mniej podatne na działanie szkodliwych czynników. W efekcie, thermo sosna jest doskonałym materiałem do wykorzystania w saunach fińskich.
Nie wydziela żywicy i może być stosowana zarówno na ścianach, jak i na podłodze sauny fińskiej.
Zalety i wady sosny
Zalety i wady thermo-sosny
Świerk
Świerk to kolejny rodzaj drewna, który może być stosowany w saunach fińskich, chociaż nie jest tak powszechnie używany jak niektóre wcześniej wspomniane gatunki. Wykorzystywany jest głównie do boazerii, ale może również być użyty do desek na ławki, choć nie jest to najbardziej popularny wybór ze względu na swoje właściwości.
Drewno świerkowe charakteryzuje się lekkim, jasnym kolorem i subtelnym, przyjemnym zapachem. Posiada również umiarkowaną odporność na wilgoć i temperaturę, co sprawia, że może być stosowany w saunach fińskich, jednak może wymagać większej dbałości o utrzymanie odpowiednich warunków wilgotności.
Warto zwrócić uwagę, że świerk nie jest tak odporny na pleśń, grzyby czy ślady potu ludzkiego, jak inne gatunki drewna, takie jak thermo-osika, olcha czy lipa. Dlatego też, przy wyborze świerku na deski ławek czy boazerię, ważne jest, aby regularnie wietrzyć saunę, kontrolować poziom wilgotności oraz dbać o czyszczenie i dezynfekcję drewna.
W porównaniu z innymi gatunkami drewna, świerk może być bardziej przystępny cenowo, jednak warto wziąć pod uwagę jego ograniczenia, jeśli chodzi o trwałość i odporność na niekorzystne warunki panujące w saunie fińskiej.
Zalety i wady świerku
Świerk może być stosowany jako alternatywa dla sosny przy wykańczaniu podłóg w saunach. Jednak w przypadku zastosowania świerku na ławki i okładziny ścian należy wziąć pod uwagę jego większą skłonność do pękania i wypaczania oraz możliwość uwalniania się żywicy.
Nie zalecałbym stosowania tego drewna w saunie.
Czynniki wpływające na wybór drewna
- Odporność na wilgoć i temperaturę. Wybierając drewno do sauny fińskiej, warto zwrócić uwagę na jego odporność na wilgoć i temperaturę. Niektóre rodzaje drewna, takie jak thermo olcha czy thermo osika, są lepiej przystosowane do warunków panujących w saunie niż ich zwykłe odpowiedniki.
- Odporność na działanie bakterii i grzybów. Drewno używane w saunie powinno być odporne na działanie bakterii i grzybów. W przypadku niektórych rodzajów drewna, takich jak cedr czy olcha, naturalna odporność na te czynniki jest większa niż u innych.
- Estetyka i wygląd. Estetyka drewna również ma znaczenie przy wyborze materiału do sauny. Wybierając drewno, warto zwrócić uwagę na jego odcień, strukturę i ewentualne sęki, które mogą wpłynąć na wygląd wnętrza sauny.
- Zapach i właściwości aromatyczne. Niektóre rodzaje drewna, takie jak cedr czy świerk, posiadają charakterystyczny zapach, który wpływa na atmosferę w saunie. Warto wybrać drewno o przyjemnym zapachu, jednak należy pamiętać, że może on drażnić błony śluzowe niektórych osób.
- Dostępność i koszt. Ostatnim, ale nie mniej ważnym czynnikiem wpływającym na wybór drewna jest jego dostępność i koszt. Warto zwrócić uwagę na to, czy dany rodzaj drewna jest łatwo dostępny w naszym regionie oraz jakie są jego ceny w porównaniu do innych materiałów.
Porady dotyczące konserwacji i pielęgnacji drewna w saunie
- Ochrona przed wilgocią i zmianami temperatury. Drewno używane w saunie powinno być odpowiednio zabezpieczone przed wilgocią i zmianami temperatury. Warto zainwestować w specjalistyczne impregnaty i oleje do drewna, które zabezpieczą powierzchnię przed niszczeniem.
- Czyszczenie i dezynfekcja. Regularne czyszczenie i dezynfekcja drewna w saunie jest kluczowa dla utrzymania higieny i przedłużenia żywotności materiału. Warto stosować łagodne, specjalistyczne środki czyszczące przeznaczone do drewna oraz pamiętać o wietrzeniu sauny po każdym użyciu.
- Odpowiednie impregnowanie drewna. Impregnowanie drewna specjalistycznymi środkami przedłuża jego żywotność, zwiększa odporność na wilgoć, temperaturę oraz grzyby i bakterie. Należy regularnie sprawdzać stan impregnacji i uzupełniać ją w razie potrzeby.
- Regularne wietrzenie i kontrola wilgotności. Wietrzenie sauny po każdym użyciu jest niezbędne, aby utrzymać odpowiednią wilgotność i zapobiec rozwojowi pleśni oraz grzybów. Kontrolowanie wilgotności za pomocą higrometru pozwoli na utrzymanie optymalnych warunków dla drewna i użytkowników sauny.
Podsumowanie
Ostateczny wybór drewna do sauny fińskiej zależy od indywidualnych preferencji i ograniczeń budżetowych. Warto wziąć pod uwagę dostępność i koszt różnych gatunków drewna, a także ich właściwości, takie jak odporność na wilgoć i ciepło czy estetykę. Nie kupuj nieznanego drewna w sklepie budowlanym, a raczej udaj się do profesjonalnego sklepu z materiałami do budowania saun, gdzie zostaniesz skonsultowany i będziesz mógł zbudować idealną saunę.
Artykuł ten ma wyłącznie charakter informacyjny i nie zastępuje profesjonalnej porady medycznej. Przed rozpoczęciem korzystania z sauny lub wprowadzeniem jakichkolwiek zmian w swoim stylu życia, zalecamy konsultację z lekarzem.